Hergebruik. Zo’n simpele term die alles dekt en die zo logisch is als je het hebt over duurzaamheid. In plaats van nieuw kopen of weg doen gebruik je spullen nog een keer. En dus koop je zelf gebruikte spullen of geef je je eigen spullen weg. Dat is niet alleen heel duurzaam, het is ook nog eens financieel heel interessant. Wat gelijk de mythe ontkracht dat duurzaamheid alleen is weggelegd voor mensen met een flink budget.
Toegegeven, sommige duurzame keuzes kun je simpelweg niet maken met een krappe beurs. Aan de andere kant is ook al langer vastgesteld dat hoe minder geld je hebt, hoe minder je (waarschijnlijk) bijdraagt aan de klimaatverandering. Iemand met het minimumloon zal niet snel op wintersport gaan met een grote auto, vliegreizen of een jacuzzi installeren met terrasheater. Daar kunnen mensen met een groot budget echt het verschil maken. Door simpelweg andere, duurzamere, keuzes te maken in hun leefstijl.
Maar terug naar het hergebruik. Juist hergebruik maakt duurzaamheid van en voor iedereen. Want ook met een krappe beurs kan je daar natuurlijk prima aan meedoen en op die manier flink geld besparen. Toen we laatst voor het Groene Vakantiehuisje een wasmachine zochten, kwamen we erachter dat Miele refurbished wasmachines aanbiedt met garantie. Een model dat normaal € 1500 zou kosten was nu beschikbaar voor €500. Fantastisch toch? En dat is het niet alleen, het is nog leuk ook. Je komt andere mensen tegen, maakt een praatje, doet nieuwe ideeën op en wie weet brengt dat je ook nog eens verder. Zelf vind ik dat vaak nog het leukste aan het ruilen, marktplaatsen en kringlopen. Je ontmoet de meest uiteenlopende mensen met allerlei achtergronden en ideeën. Mensen met wie je vanuit je eigen bubbel nooit in aanraking zou komen en die je wereldbeeld verbreden. En dat scoren van een leuk item en het je dan vervolgens eigen maken geeft ook gewoon een kick!
Afgelopen week was voor ons wat dat betreft een topper. We zochten in onze zithoek al een tijdje naar twee leuke stoeltjes. Onze bank, een designerbank die ooit door mijn oom en tante precies passend voor hun binnenvaartschip is uitgezocht en voordat hij bij ons kwam nog een tweede leven kreeg bij mijn andere tante, begint wat te klein te worden met ons vijven. Bij Ikea hadden we wat inspiratie opgedaan en hele leuke stoeltjes gevonden met een houten frame en lichtgroene bekleding. Past precies bij de kleurstelling in huis. €250 per stuk. Vonden we wat prijzig. En hoera! Wat zag ik van de week bij de kringloop staan toen we spullen kwamen inleveren? Twee prachtige stoeltjes, zo goed als nieuw, voor €30. No brainer! Ooit nog een keer samen met de bank opnieuw bekleden en we hebben een prachtige, frisse en tijdloze zithoek. Voor een fractie van de kosten en zonder iets nieuws te kopen.
Verder boekte Quinten een succes op Marktplaats voor een gewilde Lego set, repareerden we Elisabeths uit elkaar gevallen boerderij en vertrok ons uitgegroeide buiten kinderspeelgoed naar buurtgenoten met een veel jonger kindje dat er nog jaren plezier mee kan hebben. Matthias bracht zelf zijn driewieler naar zijn nieuwe huis en nam afscheid. Hoewel soms moeilijk hoort ook afscheid nemen van dingen die je niet meer gebruikt er toch bij. En daar kan je maar beter jong mee beginnen.
Waarom is nieuw dan vaak nog steeds de norm? Vooral bijvoorbeeld als het gaat om kado’s. Ik durf toch echt maar bij een heel select groepje mensen aan te komen met een weggeefkado of iets dat uit de kringloop komt. Dat groepje wordt gelukkig steeds groter, omdat ze weten hoe ik erover denk en we daarover gesprekken hebben, maar toch. Mijn oplossing nu is om spullen te geven die je kunt gebruiken, zoals chocolade, olijfolie, thee, zeep of iets dergelijks. Bij kinderverjaardagen wordt dat al weer wat lastiger. Ook om te vragen, want veel mensen durven ook niet iets tweede hands kado te doen. Terwijl het kinderen vaak totaal niet boeit. Als het maar leuk speelgoed is. Bij kinderen vind ik boeken, tijdschriften en knutselmateriaal dan vaak een redelijk duurzaam alternatief.
Wellicht kleeft er voor sommige (volwassen) mensen nog een randje van ‘viezigheid’ aan tweedehands. Ik vergeet nooit een moment in Oegstgeest toen een klant onze tweedehands kinderkledingwinkel kwam bezoeken. Ze kwam heel twijfelend binnen, begon meteen te zeggen dat ze er niet van was, maar ook wel wist dat nieuw en laten bezorgen van kinderkleding niet duurzaam was. Ze ging langs de rekken, pakte een prachtig jurkje, bekeek het eens goed en zei toen: ‘Je ziet wel dat het gewassen is, nee dit kan ik mijn dochter niet aandoen.’ Ik mag hopen dat het gewassen is als het in de winkel hangt! Lijkt me wel zo fris. Maar goed, die mevrouw ging onverrichter zake weer naar huis. De positieve noot: ze is om zichzelf bloot te stellen vaker langsgekomen. En na twee jaar, net voor onze verhuizing en het opruimen van de winkel, heeft ze een winterpak gekocht. Een sprankje hoop :-).
Zelf ben ik er heel duidelijk in. Ik wil geen kado voor welke gelegenheid ook, kinderknutsels uitgezonderd. Doe mij maar een leuke wandeling in het bos en daarna een pannenkoek met zijn allen en mijn dag is weer goed. En als, dan graag iets dat hergebruikt is of op gaat. De meeste vrienden durven dat nu bij ons ook aan gelukkig.
Verder hebben we met onszelf een heel duidelijke regel afgesproken. Is er iets kapot, dan gaan we het repareren. Blijft het stuk of willen we iets graag hebben, dan denken we daar eerst nog eens een paar dagen goed over na. Blijft het verlangen, dan kijken we of we het ergens tweedehands kunnen vinden of misschien zelf kunnen maken. Is dat na een maand nog steeds niet gelukt, dan krabben we ons nog eens goed achter de oren. Hebben we het echt nodig? Of missen we het niet echt? Blijft het antwoord dat het toch wel handig, nuttig, nodig is, dan zoeken we de meest duurzame variant uit. Duurzaam in de zin van de beste prijs kwaliteit verhouding. Want spullen die lang meegaan en goed te repareren zijn, zijn van zichzelf al behoorlijk duurzaam. Zo trainen we onszelf in minder nodig hebben en voorkomen we een hoop impulsaankopen.
Het gaat daarbij ook om respect voor de producten die gemaakt zijn. Toegegeven, er is wel heel veel rotzooi te verkrijgen waar je moeilijk respect voor kunt opbrengen, maar toch. In alle producten die gemaakt zijn zitten grondstoffen verwerkt. Er zijn mensen, soms ver weg in en slechte omstandigheden, aan het werk om die grondstoffen te delven. Vaak ook met schade aan de omgeving en de natuur. Vervolgens worden deze grondstoffen verwerkt tot een begin van het product. En dan zijn er nog mensen en machines bezig om het product daadwerkelijk te maken. Komt er nog een flinke dosis transport bij, met weer andere mensen die ermee bezig zijn. Zoveel energie en moeite voor het product dat bij jou belandt. Dat verdient toch respect?
Als we dat nou eens collectief zouden gaan doen, met zijn allen? Hoeveel minder nieuwe spullen zouden er dan wel niet geproduceerd hoeven te worden? Hoeveel minder discutabele grondstoffen? Hoeveel minder kleding die in erbarmelijke omstandigheden geproduceerd wordt?
Kijk vooral ook eens naar de aflevering van Tegenlicht over de wegwerpmaatschappij voor meer inspiratie! En stuur vooral een bericht met jouw ideeën, vragen en/of opmerkingen naar postvak@degroenefamilie.nl.